De woningmarkt ontploft. Ook in de regio Food Valley. Hoe erg is het en waar liggen de oplossingen? Vijf vragen aan Henk Jansen, financieel adviseur Ondernemen bij Rabobank Vallei en Rijn. Als hypotheekadviseur ervaart hij als geen ander hoe nijpend het tekort is.
Hoe ‘gek’ is de woningmarkt in de Food Valley?
‘Het is echt heel gek. We zien overbiedingen waarvan je je afvraagt of dit nog wel verantwoord is. Voorheen was dit een situatie die we kennen uit Amsterdam en omgeving. Toen waaide het over naar Utrecht en nu is het hier ook actueel. Ik denk ook dat corona hierin een een rol speelt. Mensen hoeven niet meer dagelijks naar kantoor; ze werken veel thuis. Dus is de noodzaak om in het westen van het land te wonen ook kleiner. We waren recent betrokken bij een nieuwbouwproject in Wageningen. Voor de beschikbare 65 woningen waren 700 tot 800 gegadigden. Er waren reacties uit Utrecht, Amersfoort tot zelfs Haarlem.’
Zijn mensen wanhopig?
‘Voor sommigen is de situatie best uitzichtloos. Met name voor starters is de situatie echt nijpend. Onlangs hebben we een webinar gegeven voor starters op de woningmarkt. Na afloop spraken we de deelnemers. Het waren veelal mensen met een modaal inkomen van 35.000 euro. Daarvoor krijg je een hypotheek van rond de 170.000 euro. Een gemiddelde tussenwoning kost drie ton. Dus voor die groep is het echt wel lastig. Maar, het is trouwens niet onmogelijk. We helpen gelukkig ook veel starters en ondernemers nog wél aan een woning. We hebben als bank ook de vrijheid om te kijken naar persoonlijke situaties. En soms lukt het wel. Ik moet ook zeggen dat jongeren zelf wel degelijk invloed hebben op hun kansen. Ik krijg ook best veel afgestudeerden aan tafel met een enorme studieschuld of met een private leaseauto. Dat helpt niet als je een woning wilt kopen. Dus ik wil iedere student aanraden om -waar het kan- zo veel mogelijk de schulden te beperken. Ik zeg het tegen iedere student: probeer geld over te houden, ga sparen of beleggen. Dat helpt je straks enorm.’
Hoe kijk je op de wat langere termijn naar de woningmarkt?
‘Het is onze verwachting dat deze situatie zeker het komende jaar nog aanhoudt. De rente maakt wel een voorzichtig opwaartse beweging, maar dat gaat tot nu toe om heel kleine verhogingen. Die merk je als consument eigenlijk nauwelijks. Zolang de rente laag blijft en het aanbod klein, zal de druk op de prijs blijven bestaan.’
Maar wat is dan de oplossing voor al die starters die graag een woning willen kopen?
‘Bouwen. Dat lijkt toch echt de enige oplossing. Door de kredietcrisis zijn een aantal jaren geleden veel projecten opgeschort en de afgelopen tijd is er veel te doen geweest rondom de stikstofproblematiek. Daardoor is er echt veel te weinig gebouwd. Het tempo moet omhoog en daarbij is het belangrijk dat ook overheden wat sneller handelen. Het kost gemiddeld vier tot vijf jaar om een project te ontwikkelen. Tegen de tijd dat de vergunningen rond zijn, kan de markt alweer helemaal anders zijn.’
Maar voor de starters betekent dat dus dat ze nog heel lang moeten wachten.
‘Ik ben bang dat er niet een heel snelle oplossing is. We zien wel dat in de regio steeds meer mensen initiatieven ontplooien om bijvoorbeeld kantoorgebouwen of winkels om te vormen tot appartementen. Zeker door corona is het ook maar de vraag of al die kantoren nog nodig zijn. Dus daar liggen nog wel kansen. En verder proberen wij ook als bank ons steentje bij te dragen. Zo start de Rabobank onder de naam Rabo SmartBuilds met de bouw van 12.000 tijdelijke huurwoningen. Verder stimuleren wij duurzaamheid middels ons zogeheten Groendepot. Daardoor kunnen kopers energiebesparende maatregelen meefinancieren in hun hypotheek. Ze kunnen dit extra bedrag dan tot twee jaar na de aankoop nog aanwenden voor bijvoorbeeld zonnepanelen of isolatie. Overigens proberen we daarbij ook steeds meer samen te werken met lokale aannemers en bedrijven. Die samenwerking koesteren we als bank.’